Tauryna jest aminokwasem endogennym i kot musi mieć ją dostarczaną z pokarmem. Koty potrafią co prawda syntetyzować taurynę, ale w zbyt małych ilościach w stosunku do zapotrzebowania. Tauryna w diecie kotów jest więc niezbędna. Bogate w nią są pokarmy pochodzenia zwierzęcego, z kolei w roślinach tauryna występuje w bardzo niewielkich ilościach. Wysokie stężenie tauryny występuje w tuszkach myszy – ok. 0,7% – oraz ptaków. Dla porównania – w mięsie wołowym jest to 0,12%, w mięsie drobiowym – 0,11%. Sama wysoka zawartość tauryny to jednak nie wszystko. Produkty uboczne pochodzące z drobiu mają wysoką zawartość tauryny, jest ona jednak przez koty słabo przyswajalna.
Rola tauryny w diecie kotów
Priorytetową rolą tauryny w organizmie kota jest udział w procesach trawiennych. Tauryna łączy się z kwasami żółciowymi w reakcji tworzenia ich soli. U pozostałych ssaków funkcję tę pełni również inny aminokwas – glicyny, natomiast u kotów wyłącznie tauryna. Stąd też tak wysokie zapotrzebowanie kotów na ten aminokwas – nie dość, że potrzebują go w dużych ilościach, to jeszcze same syntetyzują go w znikomym stopniu.
Tauryna pełni również inne funkcje:
– wpływa na prawidłową pracę siatkówki i serca
– pełni funkcję neuroprzekaźnika
– reguluje ciśnienie osmotyczne w komórkach i bierze udział w transporcie jonów
– jest przeciwutleniaczem i chroni przed działaniem toksyn
Ze względu na ilość i różnorodność funkcji, jakie pełni tauryna objawy jej niedoboru wydają się być ze sobą niezwiązane. Najczęściej występują kardiomiopatia rozstrzeniowa, centralne zwyrodnienie siatkówki oraz zaburzenia rozrodu.
Objawy niedoboru tauryny rozwijają się dość długo, bo od 5 miesięcy do 2 lat. Leczenie polega na suplementacji tauryny; w przypadku kardiomiopatii efekty leczenia zaczynają być widoczne po 1-3 tygodniach i możliwe jest całkowite ustąpienie objawów. W przypadku degeneracji siatkówki i zaburzeń u nowonarodzonych kociąt zmiany są nieodwracalne. Niedobory tauryny występują u kotów karmionych nieprawidłowo skomponowaną dietą domową, karmami dla psów oraz karmami wegetariańskimi.
Na zapotrzebowanie oraz biodostępność tauryny wpływa skład pokarmu – rodzaj białka (roślinne czy zwierzęce), jego strawność (niska zwiększa zapotrzebowanie), ilość włókna pokarmowego (wysoka zawartość włókna zmniejsza jej dostępność), sposób produkcji karmy (obróbka cieplna karm mokrych zmniejsza dostępność). Dlatego też wyznaczenie minimalnej ilości, jaką powinna posiadać karma komercyjna dla kotów wymagało wzięcia tych czynników pod uwagę.
Ile zatem powinien wynosić dodatek tauryny w karmie mokrej?
Na tym polu powstał całkiem niezły bałagan. Od jakiegoś czasu przyjmuje się, że minimalna ilość to 800 mg/kg karmy, optymalna od 1000 do 1500 mg. Coraz więcej karm ma dodatek tauryny w wysokości aż 2500 mg. To ważne aby tauryna w diecie kotów była na odpowiednim poziomie. Karmy z zawartości poniżej 1000 mg zaleca się dodatkowo suplementować czystą tauryną. 450 mg to zawartość zazwyczaj spotykana w karmach z marketów, która jest nieakceptowalna. Takie informacje możemy znaleźć na grupach i forach poświęconym kotom, infografikach, w informacjach przekazywanych przez część kocich dietetyków.
Skąd wiemy, że akurat te wartości są poprawne? Jakie jest źródło tych informacji? Przyjrzyjmy się temu, co nam mówią normy FEDIAF i literatura naukowa.
Zawartość tauryny w diecie kotów a normy FEDIAF
Wg Wytycznych Żywieniowych FEDIAF minimalna zawartość tauryny w suchej masie mokrej karmy dla kotów dorosłych to 0,2% na 100g suchej masy karmy. Na 100g suchej masy to 200mg, na kilogram suchej masy karmy to 2000mg. Niektóre źródła zalecają 2000-2500mg.
W BARFie stosujemy inną normę. Wg kalkulatora Barfnego Świata zawartość tauryny w suchej masie mieszanki powinna wynosić 0,6%. Czyli 600mg/100g suchej masy i 6000mg na 1 kg suchej masy
Jak już wspomnieliśmy wcześniej, zawartość tauryny w tuszce myszy wynosi 0,7% – w 100g suchej masy mamy 700mg, w 1kg suchej masy mamy 7000mg.
Przyjrzyjcie się dokładniej etykietom karm. Wszystkie wartości tam podane to zawartość w MOKREJ masie karmy. Zawartość białka np. 10% to zawartość w mokrej masie. Dodatek tauryny 1500 mg to dodatek do mokrej masy karmy – czyli całości. Natomiast wszystkie normy są podawane jako zawartość w SUCHEJ masie. W związku z tym wartości, jakie mamy na etykiecie karmy również powinny być przeliczone na suchą masę.
Zacznijmy od najważniejszego – jeśli minimalna zawartość tauryny w suchej masie to 2000mg/kg to jaka będzie zawartość minimalna w mokrej masie – czyli jaka wartość powinna się pojawić się na etykiecie karmy? Zakładajmy wilgotność 80%, czyli taką jaką ma większość karm.
Kilogram karmy to 1000g. Przy wilgotności 80% sucha masa karmy to 200g. 0,2% razy 200g to 0,4g czyli 400 mg. Minimalna zawartość tauryny w mokrej masie karmy to 400 mg. Tyle dokładnie zawierają karmy z marketów. Jeśli weźmiemy pod uwagę karmę, na której etykiecie mamy 1500 mg/kg tauryny to zawartość w suchej masie będzie wynosić 0,75% – tyle, ile zawiera tuszka myszy i ok. 4 razy więcej niż wynosi minimum. 2500 mg tauryny w kg karmy to 1,2% zawartości w suchej masie. To sześciokrotnie(!!!) przewyższa zapotrzebowanie minimalne.
Tauryna w diecie kotów – podsumowanie
Podsumowując: wartości które przyjęliśmy (Kot Czarek, gdy jeszcze jadł karmy gotowe również!) i na podstawie których ocenialiśmy karmy są błędne. Zdaję sobie sprawę, że w tym momencie jesteście zdziwieni/zszokowani/zdezorientowani. Ustalenie tego, co opisaliśmy trwało trochę czasu ale dzięki temu ma to mocne podstawy w normach żywieniowych i wiedzy naukowej. Nie wiadomo, skąd wzięły się wartości na których się opieraliśmy, nie znaleźliśmy ich w żadnym źródle, ale teraz możemy już wyciągnąć następujące wnioski:
- minimalna zawartość tauryny podana na opakowaniu karmy to 400mg.
- nie ma potrzeby suplementowania tauryną karm, które mają zawartość wyższą
- podana na opakowaniu zawartość tauryny równa 2500mg jest chwytem marketingowym, jest to ilość znacznie przekraczająca zapotrzebowanie
Nie ma dowodów naukowych potwierdzających, że tak znaczne przekroczenie minimalnego zapotrzebowania jest korzystne. Oczywiście, jeśli opiekun jest zaniepokojony, czy jego kot na pewno otrzymuje odpowiednią ilość tauryny, może ją dodatkowo suplementować, trzeba jednak podkreślić, że choć nadmiar tauryny koty wydalają z moczem, skutki podawania bardzo wysokiej ilości nie zostały dotąd dokładnie zbadane.
A co z karmami które w ogóle nie zawierają dodatku tauryny?
Tauryna w diecie kotów jest niezbędna, dlatego musi występować w każdej karmie. To, że producent nie wyszczególnił jaj zawartości na opakowaniu nie oznacza, że jej w karmie nie ma. Jeśli karma jest pełnoporcjowa/bytowa to musi spełniać minimalne wymagania żywieniowe. Niekoniecznie jest to podyktowane szczególną troską o zwierzęta…Gdyby karma nie zawierała odpowiedniej ilości tauryny to koty ja jedzące zaczęłyby zapadać na kardiomiopatię, zwyrodnienie siatkówki, pojawiłyby się problemy z rozrodem. Przy wiedzy jaką posiadamy nietrudno byłoby udowodnić, że to skutek niedoboru tauryny. Producentom karmy najzwyczajniej w świecie nie opłaca się nie dodawać tauryny do karmy… Taurynę zawierają więc przynajmniej w minimalnej ilości także słabsze karmy (które jednak mają tyle wad, już nie tak dobrze potwierdzonych naukowo, że i tak nie warto zwracać na nie uwagi…to była tylko ciekawostka, która ma uświadomić, że jeśli czegoś nie ma na etykiecie to nie znaczy, że nie ma tego w karmie . ) Jeżeli chcemy wiedzieć, jaka dokładnie jest zawartość tauryny w karmie, musimy znać jej zawartość procentową w suchej masie, o co w przypadku wątpliwości zawsze możemy zapytać producenta.
Zwracacie uwagę na ilość tauryny w diecie kotów?
Autor tekstu: Katarzyna Towalewska
Żródła:
- M. Ceregrzyn, R. Lechowski, B. Barszczewska, Podstawy żywienia psów i kotów. Podręcznik dla lekarzy i studentów weterynarii, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013.
- M.S. Hand i in, Small Animal Clinical Nutrition, 5th ed., Mark Morris Inst. Topeka, Kansas, USA
- Wytyczne żywieniowe dotyczące pełnoporcjowych i uzupełniających karm dla kotów i psów FEDIAF, marzec 2019 http://www.polkarma.pl/wiedza#przewodniki-branzowe
- National Research Council – Nutrient Requirements of Dogs and Cats. The National Academic Press,
- Biologiczna rola tauryny u ssaków: https://ww w.etpol.org.pl/dmdocuments/zw_04_11_01.pdf
- Tauryna w dietoprofilaktyce oraz dietoterapii kotów i psów: https://ww w.vetpol.org.pl/…/zw_2005_02_Znaczenie…
